Czy można żyć bez... układu połączenia kości?

Budowa stawu

Układ kostny stanowi swego rodzaju rusztowanie, na którym trzyma się cała reszta naszego ciała. Szkielet ludzki jest bardzo mocny, ale nie mógłby spełniać swojej roli, gdyby kości nie były ze sobą połączone. Gdyby każda kość istniała niezależnie od innych, nasze ciało zwyczajnie zapadłoby się.

No dobrze, ale co to jest ten układ połączenia kości, z jakich narządów się składa, jak kości są połączone, skoro przecież możemy zginać połączenia między nimi i przede wszystkim - czy jest nam potrzebny?

Układ połączenia kości nie jest typowym układem składającym się z szeregu narządów. Terminem tym nazywamy wszelkie połączenia między kościami w organizmie. Zarówno połączenia ruchome, czyli stawy, jak i nieruchome (ścisłe i półścisłe). Przykładem tych ostatnich mogą być szwy, będące połączeniami występującymi w czaszce, lub wiklinowanie, będące sposobem umieszczenia zębów.

Podczas analizy układu kostnego wyeliminowaliśmy znaczną część kości, bez których moglibyśmy się obejść. W ostatecznym rozrachunku pozostały nam żebra, kręgosłup i czaszka. Oznacza to, że tylko połączenia między nimi mogą być konieczne do życia.

Połączenia między kręgami
Dyski i przykłady ich zwyrodnień

Kręgosłup. Utrzymywany jest jako całość za pomocą więzadeł i torebek stawowych stawów międzykręgowych. Gdyby połączenia te były całkowicie skostniałe i kręgosłup byłby jedną wielką kością, nie moglibyśmy się obracać, ani pochylać. Moglibyśmy żyć, ale nie byłoby to zbyt praktyczne, ani wygodne życie.
Gdyby połączenia całkowicie zniknęły, kręgi przemieściłyby się i doszłoby do zerwania rdzenia kręgowego. Jeśli doszłoby do niego w odcinku szyjnym lub piersiowym, oznaczałoby to śmierć, gdyż w tych odcinkach biegną włókna nerwowe odpowiedzialne za procesy życiowe, takie jak chociażby bicie serca. Zatem możemy wyeliminować połączenia co najwyżej w dolnej partii kręgosłupa. Czysto teoretycznie można by w takim stanie egzystować na leżąco, ale bylibyśmy niezwykle narażeni na "skręcenie karku".

Żebra. Żebra łączą się z kręgosłupem za pomocą stawów żebrowo-kręgowych. Brak takiego połączenia oznaczałby, że klatka piersiowa opadłaby niezależnie od kręgosłupa, w efekcie uszkadzając narządy, układ krwionośny, zakłócając pracę serca, czy prowadząc do uduszenia. Teoretycznie można by sie obejść z częściowym połączeniem - byłoby to groźne, pozostawiało nas organizm wrażliwym, ale niekoniecznie brak ten byłby śmiertelny.

Podobnie jak w przypadku kręgosłupa - gdyby leżeć i się nie ruszać, można by, czysto teoretycznie uchronić żebra przez zapadnięciem się, ale bez skomplikowanej ingerencji chirurgicznej w końcu przemieszczenie spowodowałoby uduszenie się, raczej prędzej, niż później.

Czaszka, szwy

Czaszka. Zakładając, że trzyma się należycie kręgosłupa, tak, by nie zerwać rdzenia kręgowego, gdyby poszczególne kości czaszki nie były połączone, istnieje możliwość, że nie zabiłoby nas to od razu, gdyby tylko utrzymać mózg w miejscu i się nie ruszać. Ale z całą pewnością nie dałoby się w ten sposób przeżyć zbyt długo bez specjalistycznej opieki medycznej. Mówimy tu o całkowitym braku połączeń, gdyż kości czaszki u niemowlaka nie są zrośnięte - łączą się za pomocą błony łącznotkankową i chrząstek.

Nie należy jednak lekceważyć wytrzymałości mózgu. Nie jest aż tak delikatny, jak mogłoby się wydawać. Brak części połączeń z pewnością nie zagroziłby życiu, co najwyżej uczyniłby czaszkę wrażliwszą na uszkodzenia. Trudno mi w tym miejscu wymienić, które połączenia są niezbędne i w jakiej liczbie, aby móc w miarę bezpiecznie się poruszać i żyć bez większych obaw, jednak biorąc pod uwagę przypadki ludzi, którzy przeżyli postrzał w głowę (trafiając w mózg), można śmiało założyć, że większość z połączeń byłaby zbędna.

Zapraszam do lektury pozostałych artykułów z tego cyklu, linki będą się pojawiać w miarę powstawania:

Układ kostny

Układ chłonny (limfatyczny)

Układ nerwowy 

Układ mięśniowy 

Układ krążenia 

Układ moczowo-płciowy 

Układ oddechowy  

Układ trawienny

Warto dbać o kręgosłup
dwa krzesła to podwójna troska o swoje zdrowie ;)

Źródła:

• http://pl.wikipedia.org/wiki/Po%C5%82%C4%85czenia_ko%C5%9Bci
• http://pl.wikipedia.org/wiki/Kr%C4%99gos%C5%82up
• http://pl.wikipedia.org/wiki/Kr%C4%85%C5%BCki_mi%C4%99dzykr%C4%99gowe
• http://www.bodyicoach.com/tag/polaczenie-zeber-z-kregoslupem/